Per la giornata internazionale della lingua madre, occasione anche di inclusione linguistica e culturale per gli alunni, gli stranieri, per chi ha perso le proprie radici linguistiche o chi le vuole rivivere, proponiamo la leggenda dei giorni della merla (29-30-31 Gennaio di ogni anno) scritta e tradotta in dialetto modenese dal prof. Giorgio Rinaldi.
I dè dla mêrla
A la fin dal mêṡ de żnēr, al fradd al dvèinta ancára pió catîv: as trata di dè dla mêrla: i ultem tri dè (vintnôv, trèinta e treintûn). ’Na fôla dimóndi antîga la còunta al parché ed sté fenōmen.
Żnēr al gh-avîva sôl vintiōt dè e l-êra sèimpr in lît còun ’na famía ed mêrel, ch’is lamintēven dal trōp fradd. La mêrla, par scaldēr i sô merlot, la stēva sêgh ind al caldèin dal nîd par tótt al mêṡ e, da furbèina, la gnîva fôra sôl al vintiōt, propia l-ûltom dè, in cál mèinter che sô marî l-andēva in gîr a la zêrca d-un cuēch pcòun. Żnēr, ch’ l-êra un gran ghignuṡaz, a-s fé dēr ēter trî dè da fervēr e a i druvé par arvuiēr incōṡa còun dla nêva e dal giàz. A la pōvra mêrla, par an patîr trōp fradd e salvēr acsè i sô cinèin, a-gh tuché de spatinêr arèint a un camèin e aspetēr lè fevrēr. A la fîn, al tèimp al dvinté pió táved e la mêrla la psé gnîr fôra còun tóta la famía: al pann an n-êren piò bianchi, mò nêgri damànt al carbòun e d’alôra tótt i mêrel i dvintén nêgher. Al mêṡ de żnēr, da cla vôlta là, al gh-avé sèimper treintun dè, fervēr l-armagné al pió curt ed tótt i mêṡ, i ûltem trî dè de żnēr i andénn ed lóngh a êser i pió fradd ed l-an e i fónn batżē “i dè dla mêrla”. Giorgio Rinaldi
